Den Haag, 9 juli 2025
De Navo-top in Den Haag stond onder hoogspanning. Het belangrijkste resultaat: de lidstaten spraken af om 5% van hun bbp aan defensiegerelateerde uitgaven te besteden, en bevestigden opnieuw hun steun aan artikel 5.
Daarmee is de kous voor Europa echter niet af. De Verenigde Staten kondigden nog geen vermindering van hun troepen in Europa aan, maar die zal naar verwachting nog komen. Dit komt erop neer dat zo’n 50.000 Amerikaanse militairen Europa verlaten. De regering-Trump liet er geen twijfel over bestaan: Europa moet zijn eigen broek ophouden als het om veiligheid gaat.
Een actievere rol
Dat betekent dat we zelf aan onze spierballen moeten werken. Op dit moment worstelt Duitsland echter met een personeelstekort in de Bundeswehr en denkt het na over het herinvoeren van de ‘Wehrpflicht’. Ook Nederland wil uitbreiden en mikt op 200.000 militairen. Met de huidige 75.000 is de krijgsmacht nog lang niet op volle sterkte.
Vooral als het gaat om defensie-investeringen wil de Europese Unie een actievere rol spelen. Dat signaal is duidelijk opgepikt door Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, die op het punt staan een militair akkoord te sluiten waarin zij elkaar wederzijdse bijstand beloven. Het laat temeer zien dat Europese bondgenoten bereid zijn intensief samen te werken op defensiegebied.
Hier ligt ook een kans voor de Duits-Nederlandse relatie. Onze strijdkrachten, vooral de landstrijdkrachten, werken nauw samen. Dat is geen toeval. We zijn niet alleen buren, maar vullen elkaar ook goed aan.
Deze samenwerking hoeft zich niet te beperken tot de krijgsmacht. Ook op andere terreinen kunnen we de samenwerking verdiepen. Neem de defensie-industrie. Waarom ging de aanbesteding voor nieuwe onderzeeërs bijvoorbeeld naar een Frans bedrijf, terwijl zowel het Nederlandse Damen Shipyards als het Duitse ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS) serieuze kandidaten waren? Een Duits-Nederlands defensiepartnerschap bleef uit. Een gemiste kans.
Waarom trokken Nederland en Duitsland in deze kwestie niet samen op? Dit had het uitgelezen moment kunnen zijn om onze defensiesamenwerking – die nu vooral militair is – ook industrieel uit te breiden.
Financiering nodig
De industrie staat onder druk – niet alleen Duitsland en Nederland, maar in heel Europa. Als we defensie serieus nemen dan moeten we onze industrie niet marginaliseren met hoge lasten en een slecht vestigingsklimaat, maar koesteren en versterken. Ambtenaren bouwen immers geen tanks.
Die urgentie kwam ook naar voren in het randprogramma van de Navo-top: landen moeten samen inkopen, plannen en produceren als ze de samenwerking tijdens operaties willen verbeteren. Dat gezamenlijke projecten een strategische keuze zijn om tegen lagere kosten materieel aan te schaffen en minder afhankelijk te zijn, vond ook zijn weerklank in de Tweede Kamer.
Die strategie slaagt alleen als de industrie de middelen krijgt mee te bewegen. Zonder toegang tot financiering kan de sector niet renderen. Gezamenlijke projecten vragen om langdurige opdrachten vanuit de overheid. Dat is voor het mkb in de defensie-industrie onmisbaar om te groeien, innoveren, en uiteindelijk te leveren wat nodig is.
Wie gelooft in een sterk en zelfstandig Europa, moet ook durven investeren in gezamenlijke industriële kracht. Wat Duitse en Nederlandse strijdkrachten kunnen bereiken door samenwerking, moet in het bedrijfsleven ook mogelijk zijn.
Dirk Brengelmann is voormalig adjunct-secretaris-generaal van de Navo en voormalig Duitse ambassadeur in Nederland. Martijn van Helvert is defensielobbyist en voormalig Tweede Kamerlid voor het CDA.
Over Meines Holla & Partners
Meines Holla & Partners is een toonaangevend lobbykantoor dat gespecialiseerd is in public affairs en belangenbehartiging op nationaal en internationaal niveau. Wij bieden strategisch advies en lobbydiensten aan een breed scala van cliënten, variërend van bedrijven en non-profitorganisaties tot overheidsinstanties. Ons team van ervaren professionals beschikt over diepgaande kennis van het politieke landschap en een bewezen staat van dienst in het behalen van succesvolle resultaten voor onze cliënten.